استاد، دانشجو، مدیر یا کارآفرین جوان موفقی است. او توانسته است مطالعات، دانش و تجربیات خود را در قالب مقالات بی شماری به چاپ برساند. این برای کسانی که صابون مقاله نویسی به جامه شان خورده و هنوز اندرخم کوچه نخست پدید آوردن مقالات نخست خود هستند، هم مایه امید و هم باعث ناراحتی می شود. با خود می گویید: «چگونه می شود فردی بتواند مقالات بسیاری در زمان مدت محدودی بنویسد. من که نتوانستم، احتمالاً مشکلی در کار آن ها وجود دارد. شاید نیز آن ها، کیفیت را فدای کمیت کرده اند». این سخنان، تا حدی به بخشی از واقعیت اشاره می کنند اما به کل حقیقت اشاره نمی کنند. مقاله نویسی کاری آسان نیست و نیازمند تلاش و پشتکار و خلاقیت است. اما این سخن بدان معنا نیست که این دشواری، همیشگی است. مقاله نویسی نیز مثل هر کار و مهارت دیگری، یک فن و هنر است و با تکرار و یادگیری مراحل مشخص آن، می توان آن را به کاری ساده و لذت بخش تبدیل نمود. در انجام درست و سریع این کار، در وهلۀ نخست لازم است تا به چیستی یک مقاله، ویژگی های مختص به آن و تفاوتش با سایر متون پی ببرید. شما بعنوان یک استاد تا چه حدی با پاراگراف بعنوان کوچکترین واحد مقالات علمی و هر نوع نوشته علمی و دانشگاهی، آگاهی دارید؟ شما بعنوان یک دانشجو، تا چه حدی، می توانید مابین یک مقاله ی کوتاه با یک مقاله علمی پژوهشی تمایز قائل شوید؟ شما تا چه حدی از تاریخچه کار خود، یعنی مقاله نویسی، آگاه هستید؟ آیا می دانستید یک مقاله علمی، باید شش ویژگی داشته باشد؟ کسی که به چنین دانش مقدماتی در باب مقاله های علمی و پژوهشی آگاه نیست، هیچ گاه نخواهد توانست هنر مقاله نویسی را به طور کامل بیاموزد. برای مثال یکی از ویژگی های مهم یک مقاله علمی، ساختار پنج قسمتی آن شامل مقدمه، پیشینه، روش تحقیق، بخش اصلی و نتیجه گیری می شود. انجام یک پژوهش و نوشتن یک مقاله، همان قدر که با دانستن این ساختار، آسان می گردد، با ندانستن آن، به کاری دشوار تبدیل می شود. این ها استانداردهایی هستند که باید رعایت نمایید تا متن شما بعنوان یک متن علمی پذیرفته شود. شما مجبور به چنین کاری و رعایت این نکات نیستید، اما مطمئناً با رعایت نکردن آن ها، متنی که تولید کرده اید را هر چیزی از جمله یک دل نوشته یا یادداشت، به غیر از یک مقاله علمی می توان نام نهاد.
این درس تحت عنوان «آشنائی با روش مقاله نویسی علمی و پژوهشی» در 4 جلسه توسط استاد سلطانی ارائه شده است. هدف اصلی این درس، آموزش گام نخست مهارت مقاله نویسی علمی-پژوهشی به مخاطبان به منظور تقویت نوشته های دانشگاهی است. استاد این هدف را از طریق پرداختن به موضوعاتی از قبیل آشنایی با ساختار و ویژگی های مقالات علمی- پژوهشی، آشنایی با ساختار پاراگراف و مقالات کوتاه و آشنایی با اجزای مقالات علمی- پژوهشی به پیش برده است. بیایید با یکدیگر نگاهی به گوشه ای از سخنان استاد بیندازیم. «یک مقاله علمی- پژوهش به هفت جزء تقسیم می شود. صفحه عنوان، مقدمه، پیشینه مطالعات، بیان روش مقاله، بحث اصلی پژوهش، نتیجه گیری و ارجاعات. در مقدمه، مسئله مطرح می شود، فرضیه ارائه می شود و یک توضیح کلی درباره بحث داده می شود».
نوشتن مقاله امروزه از معیار های مهم ارزیابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی ، اساتید هیئت علمی و استخدام به عنوان پژوهشگر در مراکز تحقیقاتی می باشد ، با گذراندن این درست این مهرات مهم را بیاموزید