مروری بر عملکرد دولت پهلوی

گاهی مابین شعارها و ادعاهای یک حکومت با واقعیت، شکافی عظیم وجود دارد. در چنین مواقعی، داشتن نگاهی تاریخی و منصفانه سبب می شود تا دروغ حاکمان برملا شود. درس «مروری بر عملکرد دولت پهلوی»، برملاکننده یک دروغ بزرگ است. این دروغ، ادعای میهن دوستی حکومت پهلوی است. این دروغ، ادعای وجود ارتشی در خدمت منافع ملی کشور است. این دروغ، ادعای وجود سازمان اطلاعاتی است که به دنبال تأمین امنیت فردی و اجتماعی شهروندان است. این ادعاها، دروغ بودند، زیرا حکومت پهلوی، حکومتی وابسته و ارتش و ساواک، نیروهایی در خدمت بقای رژیم و نه منافع مردم بودند. بقای رژیم نیز خود ابزاری برای حفظ منافع کشورهای غربی به سرکردگی آمریکا بود. ژاندارم منطقه عبارت خوشایندی بود که ایالات متحده آمریکا در روابط دیپلماتیک با ایران از آن استفاده می کرد. عبارتی که فقط ظاهری دوست داشتنی اما پشت پرده ای ناخوشایند داشت. درآمد نفتی بالای شاه سبب شد تا ایران در حد قلک واشنگتن تقلیل پیدا کند؛ نقشی که هم اکنون به عربستان بعنوان گاو شیرده آمریکا محول شده است. شاه در عرض چهار سال، 8 میلیارد دلار به کشورهای صنعتی غربی وام پرداخت کرد. خرید شرکت های ورشکسته خارجی و نجات آن ها، کار رایج شاه بود. حتی نیروهای نظامی ایران هم وسیله ای برای تأمین منافع آمریکا در منطقه بودند. بنابراین پول و نیروی انسانی ایران در حکم نیروی نظامی آمریکا فعالیت می کرد. بنابراین ادعای پهلوی ها و شاه دوستان مبنی بر میهن پرستی آن ها یک دروغ بزرگ است که به راحتی می توان دروغ بودن آن را برملا نمود. نشانه ی اصلی میهن پرستی، ترجیح منافع ملی بر هر چیز دیگری است. نشانه ی اصلی چنین گرایشی، جلوگیری از تعرض به تمامیت ارضی کشور و امنیت شهروندان توسط عوامل بیرونی و داخلی است. شاه، استقلال بحرین را اعلام نمود. سرزمین های وسیعی از ایران در دوره قاجار از ایران جدا شدند که ارزش استراتژیک این سرزمین ها هیچ گاه به اندازه استان نفت خیز بحرین نبود. هم رضاه شاه و هم محمدرضاشاه مجذوب و مرعوب انگلیس و آمریکا بودند و این امر سبب می شد تا برایشان چیزی به نام میهن پرستی معنا نداشته باشد. برای شاه آمریکاپرستی به جای میهن پرستی نشسته بود. این امر سبب شده بود تا ارتش کشور نیز نقشی جز حفاظت از منافع آمریکا را نداشته باشد. در این میان ساواک نیز به جای تأمین امنیت مردم، به عامل اصلی تهدید بقای آن ها تبدیل شده بود.

این درس تحت عنوان «مروری بر عملکرد دولت پهلوی» در 7 جلسه توسط تنی چند از اساتید ارائه شده است. هدف اصلی این درس، بررسی ادعای میهن پرستی رژیم پهلوی با تکیه بر عملکرد دربار، ارتش و ساواک است. در جلسه اول این درس اثبات می شود که خاندان پهلوی در برابر خواسته های انگیس و آمریکایی ها مقاومتی نمی کردند و این امر با نشان دادن نقش انگلیس و آمریکا در جدا شدن بحرین از ایران مورد اشاره قرار می گیرد. در جلسات میانی این درس، موضوع ارتش ایران در دوران پهلوی و نقش آن در تحولات انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. در این قسمت، موضوعاتی همچون ورود انسان های مذهبی به ارتش به دلیل ترس شاه از کمونیست ها، نفوذ بهایی ها در ارتش، مستشاران امریکایی، ایجاد ارتشی وابسته به خود توسط شاه برای مقابله با کودتا برجسته می شوند. در نهایت در این درس، مقایسه عملکرد سازمان اطلاعاتی رژیم شاه و نظام جمهوری اسلامی ایران مورد توجه قرار می گیرد.